کد مطلب:2588 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:34

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

اعضاي سازمان اوپك شامل چه كشورهايي ميباشد؟ مقر آن در كجا است؟ در مورد جلسات اين سازمان توضيح دهيد.

سازمان كشورهاي صادر كننده نفت يا اوپك، مخفف حروف اول سازمان به زبان انگليسي است.

(organization of petroleum exportig contries) اين سازمان براي نخستين بار در ژانويه سال 1961 از طرف پنج كشور صادر كننده نفت (ايران، عربستان سعودي، عراق، كويت ونزوئلا) به دنبال كنفرانسي از نمايندگان اين پنج كشور در كاراكاس، پايتخت ونزوئلا به وجود آمد. قبل از تشكيل اوپك، كمپانيهاي بزرگ غربي كه كاراكتشاف و استخراج و توزيع و فروش نفت را در بازارهاي جهاني در دست داشتند، بهاي نفت را به ميل خود تعيين ميكردند و برخلاف معمول در مورد كالاهاي تجارتي جهان، توليد كنندگان و صاحبان اصلي اين كالا هيچ نقشي در تعيين قيمت آن نداشتند. اوپك كه به عنوان واكنشي در برابر كاهش ناگهاني بهاي نفت از طرف كمپانيها در سال 1961 تشكيل شد، درآغاز در برابر قدرت جهاني كمپانيهاي نفتي كاري از پيش نميبرد، ولي با پيوستن تدريجي ديگر كشورهاي صادر كننده نفت (الجزاير - ليبي - نيجريه قطر، امارات متحده عربي، اندونزي، اكوادور و گابن) به اوپك، اين سازمان به تدريج قدرت بيشتري يافت. نخستين همايش قدرت اين سازمان در برابر كمپانيهاي نفتي در سال 1971 در كنفرانس تهران به ثمر رسيد. اوپك سپس در سالهاي 1973 و 1974 با استفاده از فرصت مناسبي كه به دنبال جنگ 1973 اعراب و اسرائيل به وجود آمده بود، قيمت نفت را تا چهار برابر افزايش داد و ابتكار عمل را از دست كمپانيهاي نفتي گرفت. مبارزه سختي كه از به بعد بين كمپانيهاي نفتي و قدرتهاي بزرگ حامي آنها از يك طرف و كشورهاي تندرو اوپك از سوي ديگر آغاز شد، به تدريج به دگرگوني هايي در بعضي از كشورهاي اوپك و بروز اختلاف در داخل سازمان اوپك انجاميد و اين سازمان نيرومند، انسجام و يكپارچگي سالهاي 1971 تا 1977 را به تدريج از دست داد. يك عامل ديگر تضعيف موقعيت اوپك طي سالهاي دهه 1980 افزايش توليد نفت در كشورهاي غير عضو اوپك و سياست صرفه جويي در كشورهاي مصرف كننده بود كه به كاهش بهاي نفت در بازار جهاني انجاميد.

اوپك در سالهاي اخير براي تثبيت بهاي نفت وافزايش تدريجي آن، به سياست تعيين سهميه توليد براي كشورهاي عضو دست زده و سقف توليد روزانه اوپك بر پايه 23 ميليون بشكه توليد روزانه نفت براي كليه كشورها بوده است.(1)

مقر اوپك شهر وين پايتخت اتريش است. اوپك اجلاس منظم و سالانه دارد و در مواقع ضروري و با ايجاد شرايط خاص با پيشنهاد دبير كل اوپك، اجلاس اضطراري تشكيل ميدهد.

پينوشتها:

1 - محمود طلوعي، فرهنگ جامعه علوم سياسي، ص 207.